महिन्याभरात दोन चतुर्थी आल्या. कृष्ण पक्षाची चतुर्थी म्हणजे संकष्टी, शुक्ल पक्षाची चतुर्थी म्हणजे विनायकी चतुर्थी असे म्हणतात. अंगारकी संकष्टी चतुर्थीला बरेच लोक उपवास करतात. खरे तर संक्षा चतुर्थी दर महिन्याला येते. मात्र असे असले तरी अंगारकी संकष्टी चतुर्थीकडे अधिक लक्ष लागले आहे. पण अंगारकीचा अर्थ वेगळा आहे.
जेव्हा कृष्ण पक्ष चतुर्थी मंगळवारी येते, तेव्हा गणेश वाऱ्याचा दिवस, त्या दिवसाला अंगारकी संकष्टी चतुर्थी असे म्हणतात आणि ही चतुर्थी गणेशाच्या वाऱ्याच्या दिवशी येते ही वस्तुस्थिती अधिक महत्त्वाची ठरते. ज्योतिषशास्त्र सांगते की चतुर्थी मंगळवारी आल्यास मंगळाच्या प्रभावाने गणेशाची पूजा वाढेल. याशिवाय पुराणात सांगितल्याप्रमाणे जे लोक या दिवशी गणेशाची पूजा करतात किंवा उपवास करतात त्यांना गणेशाच्या कृपेने योग्य आणि चांगले फळ मिळते.
गणेशपूजेला समर्पण जे प्रत्येक महिन्यात उपवास करू शकत नाहीत ते या दिवशी स्वतःला गणपतीला समर्पित करतात. तसेच काही लोक या दिवशी आपले काम पूर्ण करण्यासाठी आणि मनोकामना पूर्ण करण्यासाठी उपवास करतात. अर्थात, या गोष्टी तुमच्या विश्वासावर अवलंबून आहेत. अंगारकी संकष्टीच्या दिवशी ब्रह्मांडातील मंगळाच्या शुभ लहरी पृथ्वीने हजार वेळा आकर्षित केल्या होत्या, असे म्हणतात. त्यामुळे चंद्र पाहून हा उपवास सोडल्यास तुमची इच्छा पूर्ण होईल.
अंगारकी चतुर्थीमागील कथाही तितकीच रंजक आहे. कृतयुगात अवंती नगरीत अग्निहोत्री ऋषी भारद्वाज नावाचा एक महान गणेशभक्त आहे. त्या काळापासून त्यांनी मानवजातीला गणेशपूजेचे महत्त्व पटवून दिले आहे. या संतापासूनच जास्वंदीच्या झाडाजवळ पृथ्वीच्या गर्भातून अंकाराका नावाच्या रक्तरंजित पृथ्वीचा जन्म झाला असे म्हणतात. मुलगा सात वर्षांचा झाल्यावर पृथ्वीने त्याला पुन्हा भारद्वाज ऋषींच्या स्वाधीन केले.
संतांनी त्याला वाढवले, त्याला वेद शिकवले आणि गणेश मंत्रांचा जप करून त्याची पूजा करण्यास सांगितले. त्यानंतर तो मुलगा जंगलात गेला. त्या मुलाने गणेशाला प्रसन्न करण्यासाठी सुमारे एक हजार वर्षे तपश्चर्या केली, ज्या देवतेची तो पूजा करत असे. ज्या दिवशी गणपती प्रसन्न होतो तो म्हणजे अंगारकी संकष्ट चतुर्थी.
पुत्राने स्वर्गात राहून अमृत प्यायले आणि प्रसन्न झालेल्या गणेशाला त्रिलोकातील कीर्तीचे दान मागितले. त्यामुळे प्रसन्न होऊन श्रीगणेशानेही आपल्या परम भक्तांना हे वरदान दिले आणि यापुढे येत्या मंगळवारी संकष्टी चतुर्थीला तुमची अंगारिका म्हटले जाईल आणि या चतुर्थीमुळे संबंधित उपासकाला २१ संकष्टी केल्याचे फळ मिळेल. शिवाय हजारो वर्षांच्या तुझ्या तपश्चर्येचे पुण्यही त्या आस्तिकांना त्यांच्या मनोकामना पूर्ण करण्यासाठी वाटले जाईल. त्यांच्यावर कर्ज होणार नाही.
म्हणून तू त्रैलोक्यात प्रसिद्ध होशील, तुझे नाव भौमा म्हणजेच भूमिपुत्र, अंककार असेल कारण तू अकाराचा लाल आहेस आणि मंगळ तुझ्यात शुभ शक्ती असेल आणि तुला विश्वाच्या खगोलीय पिंडांमध्ये स्थान मिळेल. त्याशिवाय, तुम्ही सर्व वेळ अमृत पीत असाल. गणेशाच्या या वरदानामुळे अंगारकी चतुर्थीला खूप महत्त्व आहे.
यामुळे संकष्टी चतुर्थीचा उपवास किंवा उपवास करू शकत नसलेल्या गणेशभक्तांनी अंगराजीला विसरू नये. असे म्हटले जाते की वेद देखील दिले होते आणि अशा परिणामांचा नक्कीच फायदा होईल.
टिप्पणी पोस्ट करा